Co roku moi słuchacze mają pytania i wątpliwości dotyczącego tego, co mogą robić po ukończeniu studiów podyplomowych z zakresu bhp. Poniżej postaram się odpowiedzieć na pytania:
- na jakim stanowisku może być zatrudniana osoba posiadająca dyplom ukończenia studiów podyplomowych z zakresu bhp,
- kiedy pracodawca ma obowiązek tworzenia służby bhp, a kiedy może powierzyć te zadania pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy,
- czy pracodawca może korzystać z usług zewnętrznego specjalisty ds. bhp, jeśli zatrudnia pracownika posiadającego odpowiednie kwalifikacje,
- czy po ukończeniu studiów podyplomowych bhp można przeprowadzać szkolenia okresowe, w tym także szkolić z tematyki z zakresu pierwszej pomocy i ppoż.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 1997 nr 109, poz. 704 z późn. zm.) stanowi, że starszym inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca zawód technika bhp oraz co najmniej 3-letni staż w służbie bhp lub wyższe wykształcenie kierunkowe lub specjalność w zakresie bhp albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Odpowiedź jest zatem jasna – po ukończeniu studiów podyplomowych bhp można wykonywać zadania służby bhp jako starszy inspektor ds. bhp. Nabywając stażu zawodowego w służbie BHP, można się później posługiwać nazwą stanowiska:
- specjalista ds. bhp – po co najmniej roku stażu w służbie bhp,
- starszy specjalista ds. bhp – po co najmniej 3 latach stażu w służbie bhp ,
- główny specjalista ds. bhp – po co najmniej 5 latach stażu w służbie bhp
Pamiętajmy, że staż pracy osoby zatrudnionej przy innej pracy, której powierzono zadania służby bhp nie jest tożsamy z pracą w służbie bhp.
Każdy pracodawca, choćby zatrudniał tylko jednego pracownika, musi zapewnić właściwe realizowanie zadań służby BHP. Zgodnie z art. 23711 K. p. pracodawca zatrudniający powyżej 100 pracowników ma obowiązek utworzenia komórki BHP (może w niej zatrudnić pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy), natomiast w zakładach pracy do 100 pracowników można powierzyć wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy – pod warunkiem oczywiście, że posiada odpowiednie kwalifikacje (np. studia podyplomowe BHP). W przypadku jednostek zatrudniających ponad 600 osób na każde 600 pracowników musi przypadać jeden pracownik służby BHP zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy.
Pracodawca, jeżeli posiada wymagane szkolenie dla służby BHP sam może podjąć się wykonywania zadań tej służby, ale tylko w dwóch przypadkach:
- Gdy zatrudnia nie więcej niż 10 pracowników,
- Gdy zatrudnia do 50 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności z nie wyższą niż trzecia kategoria ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
W praktyce raczej rzadko się zdarza, żeby sam pracodawca podejmował się wykonywania zadań służby BHP, najczęściej powierza te zadania własnemu pracownikowi lub specjaliście spoza zakładu pracy. Należy podkreślić, że powierzenie wykonywania zadań służby BHP specjalistom spoza zakładu pracy ograniczone zostało do przypadku, gdy pracodawca nie jest w stanie zatrudnić własnych pracowników w celu powierzenia im zadań służby bhp (art. 23711 §2 K. p.). Oznacza to, że w zakładzie pracy, gdzie jest już zatrudniona osoba, która ukończyła np. studia podyplomowe z zakresu bhp, to takiej osobie pracodawca powinien powierzyć wykonywanie zadań służby bhp, a nie osobie lub firmie z zewnątrz.
§2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy enumeratywnie wymienia zadania służby BHP. §2 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia stanowi natomiast, że służba BHP nie może być obciążana innymi zadaniami niż te, które zostały wymienione w ust. 1. Wśród zadań nie ma wzmianki o przeprowadzaniu szkoleń okresowych. Co wynika ze wskazanego zapisu? Pracownik zatrudniony w służbie BHP nie może przeprowadzać szkoleń okresowych u swojego pracodawcy w ramach zawartego stosunku pracy, natomiast pracownik, który ma powierzone zadania służby BHP – już tak. Pierwszą sytuację można rozwiązać w ten sposób, że pracownik podpisze z własnym pracodawcą umowę-zlecenie na przeprowadzenie szkoleń okresowych BHP i wówczas będzie mógł te czynności wykonywać.
W żadnym z wymienionych przypadków pracownik służby BHP (nawet na umowę-zlecenie) i pracownik, któremu powierzono zadania służby BHP nie będzie mógł dla własnego pracodawcy wykonać szkoleń okresowych dla dwóch kategorii pracowników:
- Pracodawców i innych osób kierujących pracownikami (np. prezes, główny księgowy, kierownik działu itp.),
- Pracowników służby bhp oraz instruktorów i wykładowców tematyki bhp.
Powyższe jest związane z kwestią organizatora szkolenia, ponieważ zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 2004, nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) dla ww. dwóch grup nie może nim być pracodawca, a wyłącznie jednostka organizacyjna prowadząca działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Oczywiście, gdyby osoba posiadająca dyplom ukończenia studiów podyplomowych BHP została zatrudniona w takiej jednostce i upoważniona do przeprowadzenia szkolenia w imieniu organizatora, będzie mogła również szkolić w dziedzinie bhp pracodawców, kierowników oraz pracowników służby bhp.
Wskazane wcześniej ograniczenia nie dotyczą szkoleń wstępnych – instruktażu ogólnego, który zgodnie z §10 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzony jest przez pracownika służby bhp, ewentualnie osobę wykonującą u pracodawcy zadania tej służby lub innego wyznaczonego pracownik o odpowiednich kwalifikacjach.
W programach ramowych szkoleń bhp pojawiają się moduły dotyczące ochrony przeciwpożarowej oraz zagadnienia związane z udzielaniem pomocy przedlekarskiej. Taką tematykę w ramach szkoleń okresowych jak najbardziej może wyłożyć pracownikom osoba przeprowadzająca szkolenie z pozostałej tematyki, bez konieczności angażowania innych osób, które mają ukończony specjalistyczny kurs udzielania pierwszej pomocy lub szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej. Programy studiów podyplomowych bhp zawierają bloki tematyczne dotyczące pomocy przedmedycznej, ochrony ppoż., jak i metodyki i dydaktyki prowadzenia szkoleń, co powinno przygotować słuchaczy do tego, by mogli przekazywać tę wiedzę na szkoleniach bhp.
Myślisz o założeniu biznesu? Szukasz miejsca gdzie będziesz mógł się rozwijać? Polecamy wam skorzystać z usług jednego z zaprzyjaźnionych wirtualnych biur!
